Y tro diwethaf, soniais am bobl sydd am fod yn awduron er mwyn enwogrwydd. Esboniais fy mod o'r farn y dylid trin yr yrfa fel unrhyw yrfa arall. Ond mae rheswm arall pam rwy'n ystyried yr agwedd hon yn niweidiol.
Ar wahân i nofelau a cherddi, prin yw'r dulliau ysgrifennu a gaiff eu darllen yn uniongyrchol fel geiriau ar bapur. Hwyluswyr yw nifer o awduron - nhw sy'n creu'r geiriau er mwyn i eraill allu symud ymlaen at gamau pellach.
Er enghraifft, ar ôl ysgrifennu sgript, bydd tîm cynhyrchu yn ei throi'n raglen neu'n ffilm. Bydd eu mewnbwn hwy yn ychwanegu llawer at y stori - pethau nad oedd yn bodoli yn y sgript wreiddiol - ac yn symud y stori gam ymhellach at fod yn barod i gael ei phrofi gan y cyhoedd. I ysgrifenwyr caneuon, bydd llawer o waith cynhyrchu i'w wneud er mwyn recordio'r gân, heb sôn am gael rhywun i ganu'r gân yn y lle cyntaf.
Mae nifer o straeon am ysgrifenwyr caneuon a theledu yn cwyno am nad oeddent yn derbyn y clod yr oeddent yn ei ystyried yn hawl iddynt. Ond mae hyn yn cysylltu eto gyda fy erthygl ddoe - ni ddylai clod fod yn gymhelliant i awduron.
Dylai awduron fod yn y cefndir. Os nad yw'r gynulleidfa'n ymwybodol fod y stori wedi cael ei hysgrifennu, hyd yn oed (ac mae'n syndod cynifer o bobl sy'n credu bod rhaglenni fel operâu sebon yn cael eu creu heb fod angen ysgrifennu sgript - bod yr actorion yn creu'r ddeialog ar y pryd), yna mae'r stori'n llwyddo.
Yr awdur sy'n cydlynu - nid yr awdur ddylai arwain. Sydd weithiau'n annheg ar eraill, wrth gwrs. Os yw sgript yn wael, yn aml, yr actorion sy'n cael y bai. Wedi'r cyfan, nhw y gallwn ni eu gweld o'n blaenau.
Pan fydd y stori'n barod, dylai allu cyfleu ei neges ar ei phen ei hun, a dylai'r awdur fod yn ddiangen erbyn hynny. Rwy'n hapus iawn fod llenorion ac awduron yn yr Eisteddfod yn cael eu beirniadu'n ddienw. Gwych o beth yw ysgrifennu'n anhysbys. Dim ond y gwaith ei hun sydd ar ôl.
Fy nyhead i yw cael gwneud gyrfa o ysgrifennu straeon - rhywbeth rwy'n mwynhau ei wneud beth bynnag. Efallai na fydd neb yn adnabod fy enw i, ond nid dyna sy'n bwysig. Ac mae hwn yn gyfle da i esbonio nad Dai yw fy enw i mewn gwirionedd, a fod y blog hwn yn anhysbys hefyd.
No comments:
Post a Comment